-
چهارشنبه, ۸ بهمن ۱۳۹۹، ۰۵:۳۲ ق.ظ
پیش از این طی مقالاتی طرح جدید ایرانرود از تلفیق طرحهای گذشته آن مورد بررسی قرار گرفت و طی این مطلب تحقق ایرانرود از یک منظر جدید مورد بررسی قرار می گیرد
وجود دو رودخانه دائمی دجله و فرات در غرب فلات ایران میتواند امکان خارق العاده ای را در مسیر تحقق ایرانرود فراهم نماید
تغییر مسیر رودخانه دجله در شمال عراق به سمت آذربایجان در ایران و حفر کانال البرز تا مدخل دشت کویر در شهر قم یکی از ایده هایی است که میتواند مورد بررسی کارشناسان و مسئولین قرار بگیرد
مطمئنا مشارکت دو کشور عراق و ایران در این طرح بزرگ و منطقه ای باید با هدف کسب منافع مشترک انجام بگیرد و هر دو کشور از منافع آن بهره مند گردند
در این طرح قبل از اینکه رودخانه دجله از کوههای توروس به دشت عراق سرازیر شود ، وارد کانال البرز شده و به سمت شرق حرکت خواهد کرد تا از مدخل دشت کویر در شهر قم فلات مرکزی ایران را در سه دریاچه دشت کویر ، کویر لوت و دشت جازموریان سیراب نموده و در نهایت از سواحل مکران وارد آبهای دریای عمان شود
هرچند گمانه زنیهایی نیز وجود دارد که در هزاران سال قبل ، رود دجله همین مسیر را برای اتصال به آبهای آزاد میپیموده ولی به دلایل نامعلوم از جمله زلزله های مکرر در رشته کوه توروس از مسیر اول منحرف شده و مسیر کنونی را در پیش گرفته است و یکی از دلایل متعدد خشک شدن دریاچه های فلات مرکزی ایران از جمله دریاچه دشت کویر و دریاچه کویر لوت نیز همین رویداد طبیعی بوده است
در بررسی موقعیت رودخانه دجله نسبت به مدخل ورودی دشت کویر در ایران فرصتهای زیادی برای تعامل با دولت عراق با هدف ایجاد تغییرات راهبردی در تعیین مسیرهای جدید برای دو رودخانه دجله و فرات به گونه ای که هر دو کشور از آن منتفع شوند وجود دارد
حتی نحوه بازپرداخت بدهی چند صد میلیارد دلاری دولت عراق بابت جنگ تحمیلی ۸ ساله علیه ایران نیز در همین طرح میتواند مورد بررسی قرار بگیرد
دِجله رودی است که از دامنه‌های جنوبی رشته‌کوه توروس در شرق ترکیه سرچشمه می‌گیرد پس از ورود به کشور عراق از میان شهرهای بزرگی چون بغداد و موصل عبور کرده به فرات و سرانجام هر دو به کارون می‌پیوندد که اروندرود را تشکیل میدهند و در پایان به خلیج فارس سرازیر می‌شوند. این رود با ۱۸۵۰ کیلومتر طول، سی و هشتمین رود جهان از این حیث می‌باشد. بر اساس یکی از نظریه‌های تاریخی، یکی از قدیمی‌ترین، یا شاید قدیمی‌ترین، تمدن جهان بین دو رود دجله و فرات پدید آمد
این رود مرز تاریخی فلات ایران است که همواره چون مرزی طبیعی میان ایران و سرزمین‌های غرب فلات ایران روان بوده‌است. با هجوم اعراب و گذر آن‌ها از این رود، تیسفون پایتخت ساسانیان در کناره این رود به تسخیر اعراب مسلمان درآمد.
دجله رود پرآب و بزرگی است، به گونه‌ای که میان بغداد و موصل کشتی‌هایی در آن حرکت می‌کنند که از نظر بازرگانی اهمیت بسیار دارد.
اگر توافق تاریخی و راهبردی ایران و عراق بر سر تغییر مسیر رودخانه دجله از شمال عراق به سمت ایران صورت پذیرد نه تنها دشتهای خشک مرکزی ایران جان تازه خواهند گرفت بلکه ملت عراق نیز میتوانند از منافع آن بهره مند باشند
